RSS Feed

Posted on

එකො ධම්මො

number-1

1.     උපකාරක ධර්මය අප්‍රමාදය
2.    වැඩිය යුතු ධර්මය කායගතා සතිය
3.    පිරිසිඳ දත යුතු ධර්මය ස්පර්ශය
4.    දුරුකට යුතු ධර්මය අසමි මානය
5.    පිරිහීමට හේතුවන ධර්මය අයෝනිසෝ මනසිකාරය
6.    දියුණුවට හේතුවන ධර්මය යෝනිසෝ මනසිකාරය
7.    අවබෝධ කට යුතු ධර්මය ආනන්තරික චිත්ත සමාධිය
8.    ඉපිදවිය යුතු ධර්මය ප්‍රත්‍යාවෙක්ෂණ ප්‍රඥාව
9.    විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්මය ආහාරය
10.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්මය චිත්ත විමුක්තිය

ද්වෙ ධම්ම

number-2

11.             උපකාරක ධර්ම දෙකකි සති , සම්පජඥය
12.            වැඩිය යුතු ධර්ම දෙකකි සමථ, විදර්ශනා
13.            පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම දෙකකි නාම, රූප
14.            දුරුකට යුතු ධර්ම දෙකකි අවිද්‍යාව, භාව රාගය
15.            පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම දෙකකි අකීකරුබව සහ පවිටු ආශ්‍රය
16.            දියුණුවට හේතුවන ධර්ම දෙකකි කීකරුබව සහ කලණ ඇසුර
17.            අවබෝධ කට යුතු ධර්ම දෙකකි කෙලෙසීමට ප්‍රත්‍ය සහ පිරිසිදුවීමට ප්‍රත්‍ය ධර්ම
18.            ඉපිදවිය යුතු ධර්ම දෙකකි ක්ෂය ඥානය, අනුප්පාද ඥානය
19.            විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම දෙකකි සංකත ධාතු = පංචස්කන්ධය සහ අසන්කත  ධාතුව = නිර්වාණය
20.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම දෙකකි විද්‍යා තුන සහ රහත් බව

තයො ධම්මා
number-3

 

21.             උපකාරක ධර්ම තුනකි කල්‍යාන මිත්‍ර ඇසුර, සද්ධර්ම ශ්‍රවනය, යෝනිසෝ මනසිකාරය
22.            වැඩිය යුතු ධර්ම තුනකි ප්‍රථම, ද්වීතිය සහ තෘතීය ධ්‍යාන
23.            පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම තුනකි දුක්ඛ වේදනා, සුඛ වේදනා අදුක්කම සුඛ වේදනා
24.            දුරුකට යුතු ධර්ම තුනකි කාම තන්හා භාව තන්හා විභව තන්හා
25.            පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම තුනකි ලෝභ, දෝෂ , මෝහ
26.            දියුණුවට හේතුවන ධර්ම තුනකි අලෝභ, අදෝෂ, අමෝහ
27.            අවබෝධ කට යුතු ධර්ම තුනකි අනාගාමි මාර්ගය, අරහත් මාර්ගය, අරහත් ඵලය
28.            ඉපිදවිය යුතු ධර්ම තුනකි අතීත සමරන ඥානය, වර්තමාන ය පිබඳ සතිය, අනාගත ස්කන්ධ ඥානය
29.            විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම තුනකි අනාගාමි මාර්ගය, අරහත් මාර්ගය, අරහත් ඵලය
30.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම තුනකි කාම ධාතු, රූප ධාතු, අරුප ධාතු

චත්තාරො ධම්මා
number-4


චත්තාරො ධම්මා

 

31.             උපකාරක ධර්ම හතරකි සුදුසු පෙදෙසක වාසය, කලන ඇසුර,නිවැරදි මග, පෙර කල පින් ඇති බව
32.            වැඩිය යුතු ධර්ම හතරකි සතර සතිපට්ඨාන ධර්මයෝ
33.            පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම හතරකි සතර ආහාර
34.            දුරුකට යුතු ධර්ම හතරකි කාම ඕඝ, භව ඕඝ, දිට්ඨි ඕග අවිද්‍යා ඕඝ
35.            පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම හතරකි කාම  යෝගය, භව යෝගය, දිට්ඨි යෝගය, අවිද්‍යා යෝගය
36.            දියුණුවට හේතුවන ධර්ම හතරකි කාම  යෝගයෙන් මිදීමය, භව යෝගයෙන් මිදීමය, දිට්ඨි යෝගයෙන් මිදීමය, අවිද්‍යා යෝගයෙන් මිදීමය
37.            අවබෝධ කට යුතු ධර්ම හතරකි හාන භාගිය සමාධිය,  ටිති භාගිය සමාධිය, විශේෂ භාගිය සමාධිය, නිර්වේද භාගිය සමාධිය
38.            ඉපිදවිය යුතු ධර්ම හතරකි ධර්මඥාන , අන්වය ඥානය, පරිච්චේද ඥානය, සම්මුති ඥානය
39.            විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම හතරකි සතර ආර්ය සත්‍යයෝ
40.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම හතරකි සෝවාන්, සකෘදාගාමි, අනාගාමි, අරහත් ඵල

පඤ්ච ධම්මා
number-5

පඤ්ච ධම්මා

41.             උපකාරක ධර්ම පහකි ශ්‍රද්ධා, විරිය, සති, සමාධි, ප්‍රඥා,
42.            වැඩිය යුතු ධර්ම පහකි පළමු ද්විතිය තෘතීය ධ්‍යානවල ප්‍රඥාව චේතස්ඵරන තාව, ආලෝක ස්ඵරන තාව
43.            පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම පහකි පංච උපාදානස්කන්ධ
44.            දුරුකට යුතු ධර්ම පහකි පංච නීවරණ
45.            පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම පහකි බුදුන් වහන්සේ කෙරෙහි, ධර්මය සහ සන්ඝයා කෙරෙහි සැක, ශික්සාව කෙරෙහි සැකය, සබ්‍රහ්මචාරින් කෙරෙහි චිකිච්චා,
46.            දියුණුවට හේතුවන ධර්ම පහකි ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය, වීරිය ඉන්ද්‍රිය,සති ඉන්ද්‍රිය, සමාධි ඉන්ද්‍රිය, ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය
47.            අවබෝධ කට යුතු ධර්ම පහකි පංච නිස්සරනීය ධාතු
48.            ඉපිදවිය යුතු ධර්ම පහකි පංච ඥානික  සම්‍යක් සමාධි
49.            විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම පහකි පංච විමුක්ති ආයතන
50.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම පහකි ශීලස්කන්ධය, සමාධිස්කන්ධය, ප්‍රඥාස්කන්ධය, විමුක්තිස්කන්ධය (ඵලඥාන,) විමුක්තිඥානදර්ශනස්කන්ධය (ප්‍රත්‍යවෙක්ෂා ඥාන)

ඡ ධම්මා
number-6
 

ඡ ධම්මා

 

 

51.             උපකාරක ධර්ම සයකි මෛත්‍රිසහගත කායකර්මය
මෛත්‍රීසහගත වාක්කර්මය,
මෛත්‍රී සහගත මනොකර්මය

සමව බෙදාගෙන පරිභෝගය
සීලයෙන් සමව විසීම
දෘෂ්ඨි සාමාන්යතාව

52.            වැඩිය යුතු ධර්ම සයකි බුද්ධානුස්මෘතිය
ධර්මානුස්මෘතිය
සන්ඝානුස්මෘතිය
සීලානුස්මෘතිය
ත්‍යාගානුස්මෘතිය
දේවතානුස්මෘතිය
53.            පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම සයකි චක්ෂු ආයතනය

ශ්‍රොත ආයතනය

ඝ්‍රාන  ආයතනය

ජිව්හා ආයතනය

කාය ආයතනය

මනස් ආයතනය

54.            දුරුකට යුතු ධර්ම සයකි රූප තන්හා

ශබ්ද තන්හා

ගන්ධ තන්හා

රස තන්හා

ස්පර්ශ තන්හා

ධර්ම තන්හා

55.            පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම සයකි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගැන , ශික්ශාවෙහි,අප්‍රමාදයෙහි, ආමිස හි සහ ධර්මයෙහි, ගෞරව නැතිව විසීම
56.            දියුණුවට හේතුවන ධර්ම සයකි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගැන , ශික්ශාවෙහි,අප්‍රමාදයෙහි, ආමිස හි සහ ධර්මය කෙරෙහි ගෞරව සහිතව විසීම
57.            අවබෝධ කට යුතු ධර්ම සයකි මෙත්තා සමාධිය, කරුණා සමාධිය, මුදිතා සමාධිය , උපේක්ෂා සමාධිය, අනිමිත්ත චේතෝ විමුක්තිය , මමායනත්වය
58.            ඉපිදවිය යුතු ධර්ම සයකි රූප සඥා උපේක්ෂාව, ශබ්ධ සඥා උපේක්ෂාව , ඝන්ධ සඥා උපේක්ෂාව, රස සඥා උපේක්ෂාව, පොට්ටබ්භ සඥා උපේක්ෂාව ,
59.            විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම සයකි දස්සනානුත්තරිය, සවනානුස්තරිය,ලාභානුත්තරිය, සික්ඛනුත්තරිය, පාරිචයානුත්තරිය,

අනුස්සනානුත්තරිය

60.            ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම සයකි අභිඥා සය

සත්ත ධම්මා
number-7

  උපකාරක ධර්ම හතකි ශ්‍රද්ධා ධනය, සීල ධනය, හිරි (ලජ්ජා) ධනය, ඔත්තප්ප (බිය) ධනය, ශ්‍රැත ධනය, ත්‍යාග ධනය, ප්‍රඥා ධනය,
  වැඩිය යුතු ධර්ම හතකි ස්මෘති සම්බොද්ධ්‍යංගය, ධර්මවිචය සම්බොද්ධ්‍යංගය, වීර්යය සම්බොධ්‍යාංගය, ප්‍රීති සම්බොද්ධ්‍යංගය, පස්සද්ධි සම්බොද්ධ්‍යංගය, සමාධි සම්බොද්ධ්‍යංගය, උපෙක්ෂා සම්බොද්ධ්‍යංගය
  පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම හතකි විඥානස්ථිති (විඥාන පිහිටන තැන්) සත
  දුරුකට යුතු ධර්ම හතකි කාමරාගානුසය, පටිඝානුසය, දිට්ඨානුසය, විචිකිච්ඡානුසය, මානානුසය, භවරාගානුසය, අවිජ්ජානුසය
  පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම හතකි ශ්‍රද්ධා නැත්තෙක් වේද, ලජ්ජා නැත්තෙක් වේද, බිය නැත්තෙක් වේද, ඇසූ පීරූ තැන් නැත්තෙක් වේද, කුසීතයෙක් වේද, සිහි මුළාවූවෙක් වේද, නුවණ නැත්තෙක් වේද ඒ ධර්ම 7 වේ.
  දියුණුවට හේතුවන ධර්ම හතකි ශ්‍රද්ධා ඇත්තෙක් වේද, ලජ්ජා ඇත්තෙක්වේද, බිය ඇත්තෙක් වේද, බහුශ්‍රැතයෙක් වේද, පටන්ගත් වීර්යය ඇත්තෙක් වේද, එළඹ සිටි සිහිය ඇත්තෙක් වේද, ප්‍රඥාවන්තයෙක් වේද
  අවබෝධ කට යුතු ධර්ම හතකි ධර්මය දන්නෙක් වේද, අර්ථය දන්නෙක් වේද, තමා දන්නෙක් වේද, පමණ දන්නෙක් වේද, කාලය දක්නෙක් වේද, පිරිස් දන්නෙක් වේද, පුද්ගලයන් දන්නෙක් වේද,
  ඉපිදවිය යුතු ධර්ම හතකි අනිත්‍ය සංඥාවය, අනාත්ම සංඥාවය, අසුභ සංඥාවය, ආදීනව සංඥාවය, ප්‍රහාන සංඥාවය, විරාග සංඥාවය, නිරොධ සංඥාව
  විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම හතකි සත් වැරූරුම් නිර්දස වස්තු
  ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම හතකි ක්ෂීණාශ්‍රව බල සත

අට්ඨ ධම්මා
number-8

 

  උපකාරක ධර්ම අටකි ශ්‍රද්ධා ,කාය සහ චිත්ත විවේකය, සංවර සීලය, බහුශ්‍රුත බව,  වීර්ය, සතිය
  වැඩිය යුතු ධර්ම අටකි ආර්ය අෂ්ඨාංගික ධර්ම
  පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම අටකි අෂ්ඨ ලෝක ධර්ම
  දුරුකට යුතු ධර්ම අටකි වැරදි දෘෂ්ටිය, වැරදි කල්පනාව, වැරදි වචනය, වැරදි කර්මාන්තය, වැරදි ආජීවය, වැරදි ව්‍යායාමය වැරදි ස්මෘතිය, වැරදි සමාධිය
  පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම අටකි අෂ්ඨ කුසීත ධර්මයෝ
  දියුණුවට හේතුවන ධර්ම අටකි අෂ්ඨ වීර්ය ධර්මයෝ
  අවබෝධ කට යුතු ධර්ම අටකි බ්‍රහ්මචරිය වාසයට නුසුදුසුවූ අකල් අට
  ඉපිදවිය යුතු ධර්ම අටකි මහා පුරුෂ කල්පනා අටය
  විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම අටකි අෂ්ට අභිභායතනයෝ
  ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම අටකි විමොක්ෂ අට

නව ධම්මා
number-9

 

  උපකාරක ධර්ම නවය කි නුවණින් මෙනෙහි කිරීම මුල්කොට ඇති ධර්ම නවය
  වැඩිය යුතු ධර්ම නවය කි ශීල විසුද්ධිය , චිත්ත විසුද්ධිය, දෘෂ්ටි විශුද්ධිය , කංඛාවිතරණ විශුද්ධිය, මාර්ගාමාර්ග ඥාන දර්ශන විශුද්ධිය, ප්‍රතිපදා ඥාන දර්ශන විශුද්ධිය, ඥාන දර්ශන විසුද්ධිය,
  පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම නවය කි සත්වා වාස නවය
  දුරුකට යුතු ධර්ම නවය කි තෘෂ්ණාව මුල්කොට ඇති ධර්ම නවය
  පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම නවයකි ක්‍රොධ කරුණු නවය
  දියුණුවට හේතුවන ධර්ම නවය කි ක්‍රොධය දුරලීමේ  කරුණු නවය
  අවබෝධ කට යුතු ධර්ම නවය කි නානත්ව  නවය
  ඉපිදවිය යුතු ධර්ම නවය කි අසුභ හැඟීමය, මරණ හැඟීමය, ආහාරයෙහි පිළිකුල් හැඟීමය, සියලු ලෝකයෙහි අනභිරති (නොඇලීම්) හැඟීමය, අනිත්‍ය හැඟීමය, අනිත්‍යයෙහි දුක් හැඟීමය, දුකෙහි අනාත්ම හැඟීමය, දුරු කිරීම් හැඟීමය, නොඇලීම් හැඟීම
  විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්මනවය කි අනුපූර්වවිහරණ (පිළිවෙළින් සමවැදිය යුතු විසීම්) නවය
  ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම නවය කි අනුපූර්ව නිරොධ (පිළිවෙළින් නැති කිරීම්) නවය

දස ධම්මා
number-1number-0

 

  උපකාරක ධර්ම දහයකි නාථ කරණ  ධර්ම දශය
  වැඩිය යුතු ධර්ම දහයකි දශ කසිණායතනයෝ
  පිරිසිඳ දත යුතු ධර්ම දහයකි ආයතන දශය
  දුරුකට යුතු ධර්ම දහයකි වැරදි දැකීම, වැරදි කල්පනාව, වැරදි වචනය, වැරදි කර්මාන්තය, වැරදි ජිවිකාවෘත්තිය, වැරදි ව්‍යායාමය, වැරදි සිහිය, වැරදි සමාධිය, වැරදි නුවණ, වැරදි මීදීම
  පිරිහීමට හේතුවන ධර්ම දහයකි දශ අකුශල ධර්ම පථයෝ
  දියුණුවට හේතුවන ධර්ම දහයකි දශ කුශල කර්ම පථයෝ
  අවබෝධ කට යුතු ධර්ම දහයකි ආර්‍ය්‍ය පුද්ගලයන්ගේ වාසය කිරීම් දශය
  ඉපිදවිය යුතු ධර්ම දහයකි දශ සංඥාවෝ
– අසුභ සංඥාවය, මරණ සංඥාවය, ආහාරයෙහි පිළිකුල් සංඥාවය, සියලු ලෝකයෙහි නොඇලීම් සංඥාවය, අනිත්‍ය සංඥාවය, අනිත්‍යයෙහි දුඃඛ සංඥාවය, දුකෙහි අනාත්ම සංඥාවය, ප්‍රහාන සංඥාවය, විරාග සංඥාවය, නිරොධ සංඥාවය,
  විශේෂ නුවනින් දතයුතු ධර්ම දහයකි නිර්ජර වස්තුහු (දිරා යන කරුණු)
  ප්‍රත්‍යක්ෂ කලයුතු ධර්ම දහයකි දශ අශෛක්ෂ ධර්ම

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

%d bloggers like this: